Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna sp. z o.o. i Krajowa Izba Gospodarki Morskiej zorganizowały seminarium pt. „Uczeń – pracownik w gospodarce morskiej”, które odbyło się w dniu 17 kwietnia br. w Bałtyckim Parku Nowych Technologii w Gdyni. Było ono okazją do spotkania przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego województwa pomorskiego, przedsiębiorców z sektora szeroko pojętej gospodarki morskiej oraz szkół zawodowych kształcących na jej potrzeby. Obecna była Przewodnicząca Sejmowej Komisji ds. Gospodarki Morskiej Dorota Arciszewska-Mielewczyk. W gronie prelegentów wystąpili: Damian Brodacki – ekspert Departamentu Edukacji Morskiej MGMiŻŚ; Marcin Średziński – główny specjalista w Wydziale Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy – Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku; Aleksandra Godecka z Działu Badań i Rozwoju Technologii Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A.; Bogdan Kruszakin – Kierownik Wydziału Edukacji dla Rynku Pracy w Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie; Marek Nowicki – starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Gdańsku, Katarzyna Mykowska z Departamentu Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego oraz dyrektorzy szkół zawodowych.
W poszczególnych prezentacjach oraz w dyskusji podkreślono znaczenie Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w kształtowaniu morskiego szkolnictwa zawodowego. Właśnie w dniu poprzedzającym, we Wrocławiu powoływano nową szkołę – Technikum Żeglugi Śródlądowej. Odbyło się posiedzenie trójstronnej komisji w sprawie przemysłu stoczniowego, który boryka się z brakami kadrowymi, zarówno pracowników w bezpośredniej produkcji, jak i w średnim nadzorze technicznym. Ministerstwo jest bardzo zainteresowane współpracą ze szkołami zawodowymi, jest „do dyspozycji szkół”, chce „nas, szkół zawodowych słuchać” – bo przyświeca temu cel nadrzędny – rozwój gospodarki morskiej.
Podkreślono, że coraz większe znaczenie dla rynku pracy ma demografia np. w 2017 roku mieliśmy w kraju 61% osób w wieku produkcyjnym, natomiast perspektywy na rok 2050 wykazują, że tylko 49% obywateli będzie w wieku produkcyjnym. W woj. pomorskim dynamicznie spada bezrobocie, wzrasta popyt na pracę zdecydowanie szybciej niż w innych regionach kraju. W skali całego województwa zwiększa się liczba zawodów deficytowych lub też ten deficyt w danym zawodzie pogłębia się. Z analiz prowadzonych przez wiodące firmy w sektorze gospodarki morskiej wynika, że wzrasta zapotrzebowanie na absolwentów szkół z wykształceniem technicznym (po szkole branżowej i po technikum). Dla każdej firmy problemem jest wypełnienie „luki pokoleniowej”, ważnym zadaniem jest odnowienie kadry, ponieważ corocznie pewna grupa osób odchodzi na emeryturę.
Przykłady dobrych praktyk w zakresie współpracy z pracodawcami zaprezentowali dyrektorzy szkół zawodowych tj. Powiatowy Zespół Szkół w Kłaninie, Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Gdyni, Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące CONRADINUM w Gdańsku, Zespół Szkół Mechanicznych i Logistycznych w Słupsku oraz Zespół Szkół Morskich w Gdańsku. Współpraca szkół i biznesu dotyczy nie tylko realizacji praktyk zawodowych i praktycznej nauki zawodu, ale bardzo daleko wykracza poza te obszary. Mówiono tu o: wspólnych konferencjach, opiniowaniu podstaw programowych i programów nauczania, wykładach dla uczniów, doposażeniu bazy dydaktycznej szkół, preorientacji zawodowej, opiniowaniu nowych kierunków kształcenia, organizowaniu wycieczek zawodowych, stażach dla uczniów i nauczycieli, obejmowaniu patronatem klas w różnych zawodach i wielu innych działaniach.
Szkoły zawodowe wchodzą w nową reformę systemu kształcenia zawodowego. Do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego wprowadzane są nowe zawody (decyzja MEN na wniosek ministrów właściwych dla poszczególnych zawodów), modyfikowane są podstawy programowe kształcenia w zawodach.
Z zainteresowaniem zebranych spotkała się informacja o określeniu kosztochłonności kształcenia zawodowego – jest pomysł na zróżnicowanie subwencji dla różnych zawodów, a także dla zawodów unikatowych. Szkoły zawodowe miałyby prawo prowadzenia wydzielonych rachunków bankowych np. na potrzeby darowizn na ich rzecz.
Obecnie wszystkie szkoły zawodowe z woj. pomorskiego uczestniczą w realizacji projektu Przedsięwzięcia Strategicznego Samorządu Województwa Pomorskiego w zakresie dofinansowania wyposażenia dydaktycznego i inwestycji w infrastrukturę szkół zawodowych, w ramach którego szkoły (uczniowie i nauczyciele) otrzymują także wsparcie w zakresie rozwoju tzw. kompetencji miękkich.
Spotkanie zakończyła dyskusja panelowa; uczestnikom zadano pytanie: co zrobić, żeby więcej uczniów przychodziło do szkół branżowych i techników?
Wszystkie wypowiedzi koncentrowały się na jednym zagadnieniu – marketing, marketing i jeszcze raz marketing usług edukacyjnych. W dobie, gdy 80% rodziców wybiera dalszy kierunek kształcenia dla swoich dzieci istotnym jest rozmawianie z rodzicami, uczestnictwo przedstawicieli szkół zawodowych w spotkaniach z rodzicami w gimnazjach i szkołach podstawowych. Ogromną rolę do odegrania mają media!!! – to one winny kreować pozytywny wizerunek szkolnictwa zawodowego, a także pracy w zawodach technicznych.
Już chyba najwyższy czas skończyć ze stereotypem, że po ukończeniu szkoły wyjeżdżam do pracy za granicę, bo tam – to dopiero zarobię. Czy naprawdę nikt nie zwraca uwagi na koszty – rozbite, niepełne rodziny, utrata poczucia tożsamości narodowej, wyalienowanie, często brak perspektyw rozwoju, frustracja itd. Mówmy o tym głośno, że w naszych krajowych firmach wzrastają zarobki, można zdobyć i wykonywać ciekawą i dobrze płatną pracę. Nasza młodzież posiada potężny potencjał intelektualny i niech ma możliwości wykorzystywania go tu, u nas, w Polsce. Może także nadszedł czas, aby uruchomić szerszy program stypendialny dla uczniów szkół ponad gimnazjalnych, a za chwilę ponadpodstawowych. Szczególnie w zawodach unikatowych należy stworzyć system zachęt, aby młodzi ludzie podejmowali naukę. Chyba już doszliśmy do etapu, w którym organy prowadzące powinny wyrażać zgodę na tworzenie klas dwuzawodowych w technikach (przy małej liczbie chętnych do danego zawodu), ale także powinny pójść w kierunku ustaleń jeżeli chodzi o progi punktowe naboru do liceum ogólnokształcącego.
Media powinny zająć się marketingiem zawodów !!!
Co też niniejszym jedno z nich czyni – dop. red. :)
Anna Wasilewska CONRADINUM
Zdjęcia: Marek Grzybowski