We wtorek 21 czerwca społeczność akademicka Uniwersytetu Morskiego w Gdyni będzie obchodzić 102. rocznicę Szkolnictwa Morskiego w Polsce. Podczas uroczystego posiedzenia Senatu UMG prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński otrzyma tytuł Doktora Honoris Causa.
We wtorek, 21 czerwca o godzinie 8:00 na gmachu głównym Uniwersytetu przy ul. Morskiej 83 zostanie podniesiona biało-czerwona bandera. Podniesienie bandery w przypadku uroczystości Święta Szkoły stanowi wyjątek od reguły, banderę bowiem podnosi się tylko na statkach i polskich placówkach dyplomatycznych za granicą. W przypadku Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, podczas każdego Święta Szkoły, dla upamiętnienia podniesienia bandery Polskiej Marynarki Handlowej na budynku Szkoły Morskiej w Tczewie, punktualnie o godzinie 8:00 w rytm Mazurka Dąbrowskiego na gmachu głównym Uczelni zostaje podniesiona biało-czerwona bandera.
O godzinie 9:00 odprawiona zostanie uroczysta msza św. w intencji pracowników, studentów, doktorantów oraz absolwentów Uczelni w kościele oo. Redemptorystów w Gdyni przy ul. Portowej 2. O uroczystą oprawę mszy św. zadba Akademicki Chór Uniwersytetu Morskiego w Gdyni oraz Kompania Reprezentacyjna UMG.
Następnie uroczystości obchodów 102. Rocznicy Szkolnictwa Morskiego przeniosą się do Auli im. T. Meissnera w budynku głównym Uczelni. Tu, o godzinie 11:00, rozpocznie się uroczyste otwarte posiedzenie Senatu Uniwersytetu Morskiego w Gdyni z okazji Święta Szkoły oraz dodatkowych, szczególnych wydarzeń, celebrowanych tego dnia przez Uniwersytet i jego społeczność: nadania godności Doktora Honoris Causa prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosławowi Jurdzińskiemu, jak również 40-lecia podniesienia bandery na „Darze Młodzieży”.
Na okoliczność 40-lecia żaglowca „Dar Młodzieży” przygotowany został 200. stronicowy album pod redakcją dr. inż. kpt. ż.w. Bogumiła Łączyńskiego, prof. UMG. Autorzy: Lechosław Bar, Wolfgang Bischoff, Zbigniew Burciu, Agnieszka Czarnecka, Jerzy Drzemczewski, Daniel Duda, Leszek Górecki, Bogumił Łączyński, Marek Marzec, Andrzej Perepeczko, Mirosław Peszkowski, Krystyna Pohl, Hans Rummel, Cezary Spigarski, Marek Szymoński oraz Piotr Świderski (nagrodzona praca konkursowa). Podczas obchodów książka będzie miała swoje wodowanie, a matką chrzestną zostanie Joanna Stasiak, która oddała dziełu ogromną pracę i wysiłek korektorski. Z wielką przyjemnością dodam, że miałem w nim swój udział w postaci jednego z tekstów, ponad 80-ciu zdjęć oraz w przygotowaniu do druku (dop. red. Cezary Spigarski).
Czerwcowe Święto Szkoły Uniwersytetu Morskiego w Gdyni nawiązuje do wydarzeń sprzed 100 lat, kiedy to 17 czerwca 1920 roku Minister Spraw Wojskowych generał Józef Leśniewski podpisał rozkaz o utworzeniu Szkoły Morskiej w Tczewie. W tym samym dniu szef Departamentu dla Spraw Morskich kadm. Kazimierz Porębski powołał władze nowotworzonej Szkoły Morskiej – inż. Antoniego Garnuszewskiego mianował dyrektorem, kpt. ż.w. Gustawa Kańskiego inspektorem Szkoły i kierownikiem Wydziału Nawigacyjnego, a inż. Kazimierza Bielskiego – kierownikiem Wydziału Mechanicznego. Wydarzenia te zapoczątkowały powstanie naszej Uczelni – Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, kontynuatora Szkoły Morskiej w Tczewie. Dla uczczenia wydarzeń sprzed ponad 100 lat, Uniwersytet Morski w Gdyni Święto Szkoły obchodzi w ciągu roku dwukrotnie – w czerwcu dla upamiętnienia powołania Szkoły Morskiej oraz w grudniu – dla uczczenia podniesienia polskiej bandery na budynku Szkoły Morskiej w Tczewie.
* * *
Życiorys prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosława Jurdzińskiego
Niewiele jest osób, które miały tak ogromny wpływ na rozwój szkolnictwa morskiego w Polsce, jeszcze mniej jest nadal aktywnych nauczycieli akademickich z tak wielkimi osiągnięciami. Obchodzący w tym roku 92. urodziny prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński jest wybitnym naukowcem, postacią, która na trwałe zapisała się na kartach polskiej edukacji morskiej, ojcem narodowej szkoły nawigacyjnej. Profesor Jurdziński jest nauczycielem akademickim o niezwykle bogatym, ponad 70-letnim życiorysie zawodowym, w tym 63-letnim stażem pracy bezpośrednio związanym z rozwojem polskiej i światowej gospodarki morskiej.
Prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński urodził się 24 listopada 1930 roku w Poznaniu. Z morzem związał się w połowie ub. wieku. Po ukończeniu w 1951 roku Wydziału Nawigacyjnego Państwowej Szkoły Morskiej w Szczecinie rozpoczął pracę na statkach Polskiej Marynarki Handlowej. Pływał do 1959 roku pełniąc kolejno wszystkie funkcje oficerskie, dyplom kapitana żeglugi wielkiej uzyskując w 1963 r. Sześć lat później ukończył Wydział Elektroniki Politechniki Gdańskiej, a w 1975 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych w zakresie nawigacji. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w roku 1984.
Pierwszy krok w szkolnictwie morskim prof. Jurdziński wykonał w 1959 roku zostając wykładowcą i kierownikiem praktyk morskich w Państwowej Szkole Rybołówstwa Morskiego w Gdyni. W 1964 roku rozpoczął pracę w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni (późniejsza Wyższa Szkoła Morska, Akademia Morska, a obecnie Uniwersytet Morski w Gdyni), na stanowisku starszego wykładowcy, następnie docenta i profesora nadzwyczajnego. Od 1994 zatrudniony jest na stanowisku profesora zwyczajnego, zaś od 2018 r. profesora. Prowadził zajęcia z astronawigacji i nawigacji dla studentów oraz uczestników kursów oficerskich organizowanych przez Studium Doskonalenia Kadr Oficerskich uczelni. Profesor Mirosław Jurdziński był wieloletnim Dyrektorem Instytutu Nawigacji Morskiej (lata 1978 – 1990). Od 1984 r. przez trzy lata pełnił funkcję Prorektora ds. badań naukowych i współpracy z zagranicą ówczesnej Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni.
Profesor dr. inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński z nagrodą Hevelius Award za całokształt dorobku naukowego wręczoną podczas Gali Dinner Konferencji Transnav 2019 (dop. red. CS)
Prof. Jurdziński przez wiele lat reprezentował Polskę uczestnicząc w pracach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), wcześniej Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej (IMCO) będąc członkiem polskich delegacji rządowych. W latach (1977-1982) pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji ds. Kształcenia Marynarzy i Sekcji ds. Bezpieczeństwa Żeglugi (w latach 1983-2000) Krajowego Ośrodka ds. IMO przy Polskim Rejestrze Statków (aktualnie PRS S.A) Decyzją Sekretarza Generalnego IMO w 1983 prof. M. Jurdziński powołany został na stanowisko profesora wizytującego w Światowym Uniwersytecie Morskim w Malmö. W Szwecji, do 1990 roku wykładał nawigację satelitarną i planowanie podróży.
W 1977 roku prof. Jurdziński został członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauczycieli Morskich (IMLA), a dwa lata później pierwszym polskim członkiem prestiżowego The Nautical Institute, od 1985 roku Fellow of The Natical Institute w Londynie.
Przez lata uczestniczył w pracach Zespołu Środowiskowego Sekcji Podstaw Eksploatacji Komitetu Budowy Maszyn, a także Sekcji Nawigacji i Geodezji Satelitarnej Komitetu Geodezji Polskiej Akademii Nauk. W latach 1994-1996 uczestniczył w pracach Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Od 1980 r. do osiągnięcia wieku emerytalnego pełnił funkcję ławnika Odwoławczej Izby Morskiej przy Sądzie Okręgowym w Gdańsku z siedzibą w Gdyni.
Najważniejsze obszary zainteresowań i działalności naukowo-badawczej Profesora to bezpieczeństwo nawigacji, w tym optymalizacja procesów decyzyjnych na akwenach ograniczonych z uwzględnieniem zasad inżynierii ruchu, modelowanie bezpieczeństwa morskich systemów i procesów transportowych oraz planowanie i realizacja podróży statku w różnych fazach jego żeglugi. Prof. Jurdziński jest współautorem zmiany koncepcji nawigacji morskiej polegającej na jej oparciu o planowanie przestrzenne oraz modelowanie ruchu statków na torach wodnych i innych akwenach ograniczonych i płytkowodnych.
Jest autorem ponad 50 podręczników i skryptów z dziedziny nawigacji i eksploatacji statków, w tym tych doskonale znanych jak: „Astronawigacja”, „Nawigacja”, „Podstawy bezpiecznej eksploatacji masowców”, „Dewiacja kompasu magnetycznego” czy cyklu podręczników z zakresu planowania podróży statku morskiego. Profesor M. Jurdziński jest również autorem ponad 300 artykułów, prac badawczych, ekspertyz i recenzji. Aż 11 prac Profesora zostało wydanych w języku angielskim.
Dzięki swojej determinacji doprowadził do zakupu i instalacji na Wydziale Nawigacyjnym pierwszego w Polsce nowoczesnego symulatora radarowo-nawigacyjnego. To Profesor Jurdziński należał do zespołu pracowników, który swoim ogromnym zaangażowaniem zarówno w rozwój kadry naukowo-dydaktycznej, jak i prace naukowo-badawcze wpłynął w przekształcenie Państwowej Szkoły Morskiej, kolejno w Wyższą Szkołę Morską, Akademię Morską i finalnie w Uniwersytet Morski w Gdyni.
Jak wyjątkową postacią jest Profesor Jurdziński niech świadczy fakt, że nadal jest aktywnym zawodowo nauczycielem akademickim, od ubiegłego roku zatrudnionym w Uniwersytecie Morskim w Gdyni na stanowisku Professor Emeritus. Po osiągnięciu 70 roku życia wycofał się jedynie z aktywnego uczestnictwa w pracach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), Krajowego Ośrodka ds. IMO i Odwoławczej Izby Morskiej, koncentrując się na pracy naukowej i dydaktycznej, a także pisaniu podręczników akademickich z dziedziny nawigacji morskiej oraz planowania podróży i eksploatacji statku. Aktualnie prowadzi wykłady z nawigacji i planowania podróży oraz dewiacji kompasu magnetycznego na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych na kierunku Nawigacja, specjalność Transport morski.
Za wybitny wkład w rozwój nawigacji w 2016 roku otrzymał nagrodę Polskiego Forum Nawigacyjnego, a 3 lata temu prestiżową nagrodę „Hevelius Award” przyznawaną przez Poland Branch of Nautical Institute.
W ciągu ostatniej dekady Profesor Jurdziński opublikował 5 podręczników akademickich: dwa w 2014 r. („Nawigacja Morska” oraz „Dewiacja i kompensacja morskich kompasów magnetycznych”) oraz po jednym w 2012, 2018 („Kotwiczenie dużych statków) I 2020 r. (Procesy nawigacyjne w żegludze oceanicznej”). W ostatnich latach napisał 29 artykułów naukowych, w tym osiem w czasopismach angielskojęzycznych indeksowanych w Web of Science.
Do 2014 roku społecznie pełnił funkcję Prezesa Zarządu Towarzystwa Przyjaciół statku „Dar Pomorza”. Swoją działalnością przyczynił się do zachowania dla przyszłych pokoleń tego statku muzeum jako obiektu kultury morskiej i dziedzictwa narodowego oraz do stworzenia warunków jego udostępniania w jak najszerszym zakresie dla publiczności. Realizował w ten sposób cele statutowe towarzystwa definiowane jako forma podtrzymywania polskich tradycji morskich oraz ważny element wychowania morskiego społeczeństwa wspierający rozwój wspólnot lokalnych jako urzeczywistnienie idei Polski silnej na morzu i w pełni z niego korzystającej.
Prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosława Jurdzińskiego można uznać za współtwórcę wyższego szkolnictwa morskiego w Polsce. Stworzył fundamenty zarówno naukowe, jak i dydaktyczne, na których wychowało się kilka pokoleń oficerów Polskiej Marynarki Handlowej. W uznaniu Jego zasług w zakresie budowy podstaw i rozwoju szkolnictwa morskiego w Polsce oraz istotny udział w tworzeniu polskiej szkoły nawigacji Senat UMG w dniu 31.03.2022 r. nadał prof. M. Jurdzińskiemu godność Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Uroczystość wręczenia tego wyróżnienia zaplanowana jest na dzień 21.06.2022 r. podczas obchodów Święta Uczelni.
Tekst i grafika: materiały prasowe UMG
Zdjęcia: Cezary Spigarski
