Wolumen przeładunków trzech wiodących portów morskich: w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie – Świnoujściu wyniósł w 2021 r. 113 mln ton, co stanowi wzrost o 9 proc. rok do roku. Łączna ilość przeładowanych kontenerów przekroczyła 3 mln TEU. 17 stycznia 2022 r. w Warszawie odbyła się konferencja podsumowująca wyniki polskich portów morskich w ubiegłym roku – wzięli w niej udział wiceministrowie infrastruktury: Marek Gróbarczyk i Grzegorz Witkowski.
– 113 mln ton przeładowanych towarów jednoznacznie pokazuje, w jak dobrej kondycji znajdują się polskie porty i jak dobrze radzą sobie z wciąż trwającą pandemią. 9 proc. wzrostu przeładunków rok do roku i 116 proc. w nieco ponad dekadę pokazuje dynamiczną ścieżkę wzrostu, na której znalazły się polskie porty. Chciałbym serdecznie podziękować zarządom i operatorom portów oraz wszystkim pracownikom sektora gospodarki morskiej za wytężoną pracę – powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.
Inwestycje w infrastrukturę portową
– Znakomite wyniki polskich portów nie są dla nas zaskoczeniem. Inwestycje realizowanie w ostatnich latach przynoszą efekty, a trzeba pamiętać, że wiele z nich jest jeszcze w toku. Każda złotówka zainwestowana w gospodarkę morską zwraca się wielokrotnie – powiedział wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski.
Największe obecnie realizowane inwestycje w polskich portach morskich dotyczą dróg wodnych. Postępuje budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską – całkowita wartość inwestycji to prawie 2 mld złotych z budżetu państwa – oraz modernizacja toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 m o wartości 1 936 mln zł. Na te dwa projekty w 2021 r. wydatkowano z budżetu państwa 930 mln zł.
Łącznie na projekty dotyczące rozbudowy infrastruktury portowej, dostępu od strony morza oraz od strony lądu pozyskano w okresie 2014-2020 środki finansowe z budżetu UE w wysokości 6 mld zł, w tym 3,6 mln zł z POIŚ oraz 2,4 mld zł z CEF. Poza zarządami portów i urzędami morskimi beneficjentami tych środków były też PKP PLK, Gmina Gdańsk i Gmina Szczecin.
W tym roku zakończy się także pierwszy etap budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną.
Port Gdańsk – najszybciej rozwijający się europejski port ostatniej dekady
W Porcie Gdańsk w 2021 roku przeładowano ogółem 53,2 mln ton ładunków, co stanowi wzrost o 11 proc. w stosunku do roku 2020. Jest to zarazem najwyższy wynik polskiego portu w historii.
Dynamika rozwoju Portu Gdańsk przekroczyła 100 proc. w ciągu ostatnich 10 lat, co jest najlepszym wynikiem w Europie. Obecnie Port Gdańsk pod względem przeładunków zajmuje 3 miejsce na Bałtyku i 18 w Europie (tekst: Szymon Huptyś, Min. Infr.).
Rekordowe przeładunki w Porcie Gdańsk
W Porcie Gdańsk w 2021 r. w sumie przeładowano 53,2 mln ton towarów.
W porównaniu do poprzedniego roku stanowi to 11 proc. wzrost.
-Jest to najlepszy wynik w naszej historii. Udało nam się pobić rekord z 2019 r., w którym przeładowaliśmy 52 mln ton – podkreślał na konferencji Łukasz Greinke, prezes Portu Gdańsk.
Port Gdańsk jest najszybciej rozwijającym się portem w Europie ostatniej dekady, z dynamiką wzrostu na poziomie 110 proc.
– Ale jeśli porównany obecny wynik do tego z 2016, czyli roku, w którym podjęliśmy decyzję o wielkich inwestycjach – w infrastrukturę dostępową do terminali głębokowodnych, w przebudowę toru wodnego i modernizację blisko 5 km nabrzeży w Porcie Wewnętrznym, to widzimy, że właśnie w tym okresie dynamika była najwyższa – wzrost o blisko 16 mln ton towarów – dodaje prezes Greinke.
Na rekordowy wynik z 2021 r. złożyły się m.in. przeładunki paliw płynnych – 18,8 mln ton z dynamiką wzrostu 37,9 proc. (ponad 5 mln ton więcej niż w 2020 r). To absolutny rekord Naftoportu – blisko 17 mln ton. Wzrost na poziomie 10 proc. zanotowały kontenery. Przeładunki w terminalu DCT sięgnęły 2,1 mln TEU. Niebawem należy spodziewać się jeszcze lepszych wyników – w związku powstaniem Baltic Hub 3 oraz rozbudową zaplecza przy terminalu T2.
Wzrost o 7,6 proc. zanotowały zboża – przeładunki ziarna sięgnęły blisko 1,6 mln ton. W przeładunkach drobnicy ogółem, w tym skonteneryzowanej nastąpił 5,5 proc. wzrost – łączne przeładunki tej grupy towarowej dały wynik 23,3 mln ton. Najwyższy wzrost zanotowało drewno – skok aż o 795 proc. To grupa ładunkowa, która występuje w Porcie Gdańsk w zależności od koniunktury na rynku lokalnym.
-Należy podkreślić, że ten rekord udało nam się osiągnąć w trakcie procesu inwestycyjnego. Port nigdy nie zasypia. Choć inwestycje szły pełną parą, operatorzy realizowali swoje przeładunki. Wynik, który osiągnęliśmy w roku ubiegłym, cieszy nas, ale nie satysfakcjonuje. Mamy bowiem bardzo duże aspiracje, chcemy być jednym z największych portów w Europie, interesuje nas miejsce w pierwszej dziesiątce. Na razie awansowaliśmy na 18 pozycję w Europie, nadal pozostajemy na bałtyckim podium – zajmujemy 3 miejsce w przeładunkach ogółem. Jestem przekonany, że kolejne nasze inwestycje, które będziemy realizowali już niebawem, wprowadzą port w Gdańsku na nowe wolumeny. W ciągu 2 – 3 lat zamiast piątki z przodu, będziemy mieli szóstkę, a w kolejnych 5 latach – siódemkę – zapewnia prezes Greinke (opr. Anna Drozd, rzecznik prasowy ZMPG).
Port Szczecin – Świnoujście
W Porcie Szczecin – Świnoujście w 2021 roku przeładowano ogółem 33,2 mln ton ładunków, co stanowi wzrost o 6,6 proc. w stosunku do roku 2020. W 2021 r. wyrównano ponadto wynik z rekordowego roku 2018, co jest znaczącym osiągnięciem w dobie pandemii.
Port Szczecin – Świnoujście szczyci się także najdynamiczniej rozwijającym się terminalem promowym w Polsce – wzrost o 139 proc. w ciągu dekady (tekst: Szymon Huptyś, Min. Infr.).
– Jesteśmy niezmiernie usatysfakcjonowani, że pomimo tych ciężkich warunków pracy, które mamy na co dzień we wszystkich polskich portach i nie tylko polskich, bo na całym świecie, udało się osiągnąć tak zdecydowanie imponujący wynik. Chciałem podziękować wszystkim operatorom, którzy w porcie pracują, tym bardziej, że pracują oni w towarzystwie będących w toku wielkich inwestycji. Te dzieją się na żywym organizmie portowym, podczas trwających przeładunków, podczas obsługi statków.
Chciałbym pochylić głowę z szacunkiem dla tych operatorów, będę to podkreślał na każdym takim spotkaniu i przy każdej okazji, bez nich, bez ich zaangażowania, umiejętności i profesjonalizmu nie bylibyśmy w stanie zaprezentować takich wyników. – podkreślił prezes ZMPSiŚ S.A. Krzysztof Urbaś.
Poza węglem, rudą i drobnicą promową na plusie zakończyły rok 2021: drewno (+14,3 proc.), drobnica (+8,7 proc.), paliwa (+6,2 proc.). Na lekkim minusie są r/r: inne masowe, zboża i kontenery.
– Trzecia dekada XXI wieku będzie należeć do zespołu portów Szczecin-Świnoujście, bo już za 2-3 lata zobaczymy bardzo dynamiczny i jakościowy skok jeżeli chodzi o wielkość przeładunków. Te w tej chwili w różnych grupach przeładunkowych systematycznie od 3 lat wzrastają. – dodał prezes Urbaś.
2021 – rok kontynuacji inwestycji. Aby porty mogły się rozwijać konieczne są inwestycje. Porty w Szczecinie i Świnoujściu to dziś wielkie place budowy. Wartość będącego w toku pakietu inwestycyjnego to 1,5 mld zł.
Port w Szczecinie przystosowywany jest do warunków jakie otworzą się przed nim po pogłębieniu toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości technicznej 12,5 m. Tak więc trwają prace w rejonie Kanału Dębickiego oraz Basenu Kaszubskiego, gdzie działa dwóch największych operatorów czyli firmy: DB-Port Szczecin i Bulk Cargo Port Szczecin. Po zakończeniu prac będziemy mogli w Szczecinie obsługiwać statki o zanurzeniu 11 m z ładunkiem na pokładzie do 50 tys. ton.
W Świnoujściu realizowane są dwie duże inwestycje: rozbudowa terminalu LNG i przystosowywanie terminalu promowego do obsługi transportu intermodalnego. Właśnie zakończyła się tam przy terminalu promowym budowa nowego parkingu dla 278 samochodów ciężarowych.
Kolejnym bardzo istotnym krokiem w rozwoju naszego zespołu portowego jest lokalizacja w Świnoujściu terminalu kontenerowego. Planowana roczna zdolność przeładunkowa terminalu to 2 mln TEU. Jest to inwestycja, która zapewni impuls rozwojowy nie tylko dla Pomorza Zachodniego, ale dla całej krajowej gospodarki. Obecnie ZMPSiŚ S.A. jest w trakcie procedury, której zwieńczeniem będzie wyłonienie inwestora, który wybuduje terminal i będzie jego operatorem. Jest trzech zainteresowanych. Jeśli wszystko odbędzie się zgodnie z planem, inwestora powinniśmy poznać w 2022 roku. – W tej chwili z trzema podmiotami prowadzony jest bardzo intensywny dialog. W ubiegłym tygodniu miały miejsce trzy spotkania, w tym tygodniu jutro kolejne. Wszystko to świadczy o tym, że zainteresowanie nie tylko jest samym pomysłem, ale też jest kwestia taka, że te wszystkie trzy podmioty, będą intensywnie zabiegać o to, żeby któryś z nich został wybrany na naszego partnera. – powiedział K. Urbaś.
W obydwu portach trwa modernizacja infrastruktury portowej. Systematycznie poprawia się infrastruktura dostępowa do portów w tym droga S3 i szlaki kolejowe.
Po zakończeniu inwestycji konkurencyjność portów Szczecin-Świnoujście znacząco wzrośnie wobec innych portów bałtyckich. (opr. wystąpienia Prezesa Krzysztofa Urbasia Monika Woźniak-Lewandowska)
Port Gdynia
W Porcie Gdynia w 2021 roku przeładowano ogółem 26,7 mln ton ładunków, co stanowi wzrost o 8,2 proc. w stosunku do roku 2020. W tym samym okresie liczba zawinięć statków handlowych do portu wzrosła o blisko 15 proc. do 4240. Port Gdynia jest największym agroportem na Bałtyku, zajmuje także trzecie miejsce pod względem przeładunku kontenerów – blisko 1 mln TEU w 2021 roku.
Prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A., Jacek Sadaj: – To wielka przyjemność, że w Roku Jubileuszowym, w 100-lecie powstania Portu w Gdyni możemy przedstawić Państwu tak dobre wyniki za rok ubiegły. Jak powiedział przeładunki kontenerów uplasowały się na trzecim miejscu w basenie Morza Bałtyckiego, przeładunki zboża natomiast osiągnęły najlepszą pierwszą lokatę. – Mamy szósty, kolejny rok nieprzerwanego wzrostu przeładunków w Porcie Gdynia, jesteśmy portem o zrównoważonym rozkładzie pomiędzy ładunkami, z kilkuprocentową przewagą na rzecz eksportu. Prezes wyraził wdzięczność i podziękował za osiągnięte wyniki dziesięciu najważniejszym operatorom prywatnym działającym w obrębie ZMPG-a S.A.
Jak mówił największe wzrosty przeładunków w roku ubiegłym dotyczą ropy naftowej i jej przetworów. Bardzo duże wzrosty odnotowały przeładunki drobnicy (wzrost o 14,9%) – najwyższy tu wzrost w ilości kontenerów. Prezes mówił też o inwestycjach i korzyściach z nimi związanych, m.in. ukończenie budowy nowej bazy promowej przyczyni się do dalszego wzrostu towarów przewożonych promami, szczególnie, że będą mogły cumować tu jednostki do 240 m.
Port w roku 2021 zakończył dwie inwestycje związane z rozbudową infrastruktury – właśnie związaną z bazą promową oraz z elektryfikacją zachodniej części portu – obie silnie związane z promowaną przez Zarząd ideą Green Portu – idącą w kierunku proekologicznym. Mówił też o przygotowaniu do użytkowania 18 hektarów powierzchni placów manewrowo-składowych, z czego na koniec roku oddane zostały do eksploatacji 3 ha. Place będą częściowo przeznaczone na składowanie elementów niezbędnych do budowy instalacji offschore – w związku z planowanym w zachodniej części portu przeznaczeniem do współpracy z farmami wiatrowymi.
Port realizuje też inwestycje związane z poprawieniem dostępu kolejowego. Port odnotował też ok. 15% większą ilość zawinięć statków handlowych, m.in. wzrost zawinięć statków kontenerowych powyżej 300 m długośći (19). Port zamierza dalej dokonywać pogłębień basenów wewnętrznych do głębokości 16 m, co ma umożliwić wpływanie największym jednostkom kontenerowym.
Na temat inwestycji związanej z budową Portu Zewnętrznego, jeszcze nie tak dawno głośno prezentowaną, Prezes nie wypowiadał się… (opr. wystąpienia Prezesa Jacka Sadaja – Cezary Spigarski)
Zobacz przebieg całej konferencji – kliknij (przewiń do 10 minuty nagrania)
Teksty: Szymon Huptyś, rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury; Anna Drozd, rzecznik prasowy ZMPG; Monika Woźniak-Lewandowska rzecznik prasowy ZMPSiŚ, Cezary Spigarski
Zdjęcia: materiały konferencyjne
